Versterken van executieve functies bij onderwijsmensen

In het onderwijs wordt terecht sterk ingezet op het aanleren van executieve functies (EF) bij kleuters en leerlingen in het lager onderwijs. Dankzij het bijbrengen van EF leren kinderen impulsief gedrag onder controle krijgen,  verbetert het werkgeheugen en kunnen ze zich sneller aanpassen aan veranderende omstandigheden. Dit heeft een positieve impact op hun latere leven.

Deze blog is niet enkel voor leraren kleuter- en lager onderwijs maar ook voor alle onderwijsmensen en onderwijsondersteuners op alle niveaus. Van  kleuter- tot hoger onderwijs. EF dienen immers voortdurend aangescherpt te worden. 

EF vaardigheden bijbrengen vraagt heel wat van de leerkracht/docent. Naast een degelijke kennis over wat EF zijn, hoe ze te bereiken en de invloed op de hersenfuncties moet je zelf over de volgende vaardigheden beschikken:

• reflectie stimuleren
• waarnemen en feedback geven
• coachende rol opnemen
• stimulerende gesprekken voeren
• een model zijn voor je leerlingen

Dit is heel wat en vraagt degelijke opleiding en praktijkervaring. 

In mijn praktijk, tijdens mijn workshops en ook in mijn dagdagelijks leven stel ik vast dat heel wat volwassenen impulsief reageren. Het zijn dus niet alleen de kinderen en jongeren die emotioneel reageren! Dan ben je niet in staat om op dat moment de STOP-DENK-DOE - strategie toe te passen. Denk maar aan de heftige reacties op een mail die je naar ouders van een leerling stuurde. Of de impulsief emotionele reacties van collega's op elkaar. En waarschijnlijk reageerde je zelf wel eens emotioneel naar een van je leerlingen of collega's. 

Impulsief reageren gaat gepaard met heel wat emotie en is menselijk. Het kan en mag zeker. Mensen die in overdrive gaan ondervinden echter meer nadelen dan voordelen. Vandaar het belang om aan de slag te gaan met je emotionele reacties. Zowel binnen als buiten de schoolmuren.

Hoe zelfsturend ben je wat impulscontrole betreft? Sta even stil bij de volgende vragen.

• Hoe reageer ik wanneer een leerling/collega/kennis heftig uit de hoek komt?
• Wat voel ik wanneer ik kritiek krijg van ouders/collega/partner/vriend(in)? 
• Hoe ga ik om met kritische opmerkingen? Heb ik de neiging me te verantwoorden?
• Laat ik  me leiden door mijn overheersende emoties? 
• In welke situaties reageer ik impulsief? In welke situaties reageer ik rustig?

Wanneer je in staat bent om leider te zijn over je emoties, reageer je integer en vanuit je kracht. Je bent in staat om een moeilijk gesprek om te buigen naar een gesprek met resultaat. 

Zelfsturende vaardigheden aanleren aan je leerlingen of studenten begint bij jezelf. Want naast vakleerkracht ben je ook een leraar voor je leerlingen op het gebied van persoonlijke ontwikkeling. Niet dat je daar les moet over geven. Door jouw zelfsturende manier van omgaan met moeilijke situaties leer je veel aan je leerlingen. Je bent een model voor hen. We noemen dit 'participatieve identiteit'. D.w.z. dat je door persoonlijk te groeien deelneemt aan de ontwikkeling van het groter geheel (= je leerlingen, studenten, collega's, ouders, ...). Een paar vraagjes om bij stil te staan:

• Hoe ga ik om met situaties die me triggeren?
• Wie wil ik zijn als leraar of docent? Als directeur?
• Door wie ik ben, wat is mijn impact op leerlingen, ouders, collega's,... ?

Zoals je wellicht beseft, is dit een levenslang leerproces.

Dan is het online traject Ruimte in mijn hoofd zeker iets voor jou!

Wil je een coachende rol opnemen? Effectieve feedback geven? Stimulerende gesprekken voeren? En tevens een rolmodel zijn voor je leerlingen/studenten? Leer dan effectiever communiceren met NLP. Deze training is voor mensen die sterker willen staan vanuit zichzelf. Leider zijn over je eigen emoties, leider zijn over de manier waarop je communiceert, leider zijn over de manier waarop je met situaties omgaat. 

Wil je een aangepast traject voor je team? Contacteer me gerust voor meer info.